Heb je er weleens bij stilgestaan hoe bijzonder je stem eigenlijk is? Allereerst kun je er natuurlijk mee communiceren, maar je stem heeft ook een heel eigen geluid. Anderen herkennen je eraan. Vaak besef je pas hoe belangrijk je stem is, wanneer deze het ‘niet meer goed doet’. Je bent hees, schor of hebt helemaal geen stem meer. En dat kan behoorlijk lastig zijn wanneer je een belangrijke afspraak hebt, een vergadering moet voorzitten of een presentatie moet houden!

We zijn natuurlijk allemaal weleens hees of schor, bijvoorbeeld na veel schreeuwen tijdens een feestje of sportwedstrijd, of bij een keelontsteking of flinke verkoudheid. Zo’n stemprobleem kan heel acuut optreden, en in dat geval meestal ook redelijk snel weer overgaan, maar het kan ook geleidelijk ontstaan en een chronische aard krijgen. Daar kan een lichamelijke of anatomische oorzaak voor zijn, omdat er zich bijvoorbeeld knobbeltjes op je stembanden gevormd hebben, maar er kan ook sprake zijn van een functionele stemstoornis. In beide gevallen kan een logopediste helpen om de stemkwaliteit te verbeteren.

Functionele stemproblemen
‘Bij een functioneel stemprobleem zie je vaak dat de stem verkeerd gebruikt wordt’, legt logopediste Suzanne van Straaten uit. ‘Stemgeving ontstaat doordat de stembanden in je strottenhoofd lucht in trilling brengen. Als je je stem niet goed gebruikt, sluiten de stembanden niet goed en kun je hees of schor worden, of heb je zelfs helemaal geen stem meer. Als het stemonderzoek door de KNO-arts en de logopedist uitwijzen dat het om een functioneel stemprobleem gaat, wordt een een behandelplan opgesteld. Hierin worden factoren meegenomen als lichaamshouding, adembeweging en -ritme en technieken voor een manier waarop je ontspannen praat. Daar zijn verschillende oefeningen en technieken voor. Samen met jou wordt bepaald welke het best passend zijn. Daarnaast is het belangrijk dat er aandacht is voor het voorkomen van herhaling van de problemen. Ik hoef natuurlijk niet te vertellen dat roken slecht is voor je stem, maar het gebruik van schoonmaakmiddelen, zoals chloor en ammoniak, kunnen je slijmvliezen ook erg prikkelen. Net als de alcoholdampen in sterke drank. Verder is het verstandig om hoesten en het schrapen van je keel zoveel mogelijk te vermijden en vooral door je neus te ademen. Loop in ieder geval niet door met functionele stemproblemen, want er is hoogstwaarschijnlijk wat aan te doen!’

Veel meer dan stem- en spraakproblemen
Er wordt nog steeds vaak, ten onrechte, gedacht dat logopedisten alleen hulp bieden bij stem- en spraakproblemen, maar logopedische zorg gaat veel verder. Zo kun je bij Logopediepraktijk Marisplein ook terecht voor:
– taalproblemen (taalontwikkeling)
– eet- en drinkproblemen bij baby’s en jonge kinderen
– afwijkende mondgewoonten
– ademproblemen (bijvoorbeeld hyperventilatie)
– problemen met de auditieve vaardigheden als voorwaarde voor het leren lezen en spellen
– sensorische informatieverwerkingsproblematiek, gekoppeld aan één van bovenstaande problemen

Wist je dat …
… fluisteren belastender is voor je stem dan zachtjes spreken?