Dat ledverlichting helemaal in is, kan je vast niet ontgaan zijn. Dat komt niet alleen omdat deze energiezuinige lampen gewaardeerd worden door consumenten, maar ook omdat de EU al een aantal jaren geleden een stokje gestoken heeft voor halogeenlampen en gloeilampen. Maar hoe zat dat ook alweer? We leggen het uit.

Europese Unie
De Europese Unie stelt al een tijd lang steeds strengere eisen aan de energiezuinigheid van apparaten. Verlichting valt daar ook onder. Daar heeft met zelfs de Europese Ecodesign richtlijn voor lampen voor het leven geroepen. Dat is niet voor niets, want voor het milieu is het van grote waarde om onzuinige gloeilampen en halogeenlampen te vervangen door ledverlichting. De Europese Commissie heeft namelijk berekend dat het verdwijnen van de gloeilamp in 2020 alleen al een energiebesparing gaat opleveren van maar liefst 40 miljard kWh. Dat is, om het in de context te plaatsen, meer dan het jaarlijks stroomverbruik van alle Nederlandse en Belgische huishoudens samen. Ook vermijdt de regelgeving voor huishoudelijke verlichting 19 miljard kilo CO2-uitstoot. Voor huishoudens die nog niet over zijn op ledverlichting, is een besparing van ruim 55 euro per jaar mogelijk.

Gloeilampen
Die richtlijn heeft zich vertaald in verboden. Sinds 2012 mogen hierdoor gloeilampen niet meer op de markt worden gebracht. Toch is het heel goed mogelijk dat je sindsdien wel nog gloeilampen gekocht hebt. Misschien zelfs recent nog. Dat komt omdat ze nog uit voorraad verkocht mogen worden. Die voorraad begint inmiddels echter wel een beetje op te raken. Daarmee komt er echt een einde aan het tijdperk van de gloeilamp.

Halogeen
Vanaf september 2018 is ook het in de handel brengen van heldere halogeenlampen (peertjes) van 230 volt niet meer toegestaan. Toch kun je ook nog steeds halogeen lampen krijgen, omdat ook hier geldt dat de voorraad nog verkocht mag worden. Ook zijn nog niet alle halogeenlampen onderdeel van het verbod. Zo blijven 12 volt halogeenlampen voorlopig wel toegestaan, ondanks het feit dat er wel zuinigere led-alternatieven voor bestaan. Daarnaast mogen ook heldere halogeenlampen met G9 of R7 voet in handel blijven. Op het moment dat de regels werden vastgesteld, waren er voor deze lamptypen nog geen zuinige varianten beschikbaar. Dat is nog steeds ten dele het geval. Zo zijn er voor bijvoorbeeld staaflampen met R7 fitting wel degelijk led-varianten te koop, maar zijn die er nog niet met de hoogste lichtopbrengst.

Andere uitzonderingen
Zoals je inmiddels wel doorhebt, is vervangbaarheid een criterium geweest voor het uitsluiten van bepaalde lampen voor de regels. Hierdoor geldt de Ecodesign Richtlijn ook niet voor lampen met een speciale functie. Denk daarbij aan warmtelampen, lampjes in apparaten zoals bijvoorbeeld de oven en lampen in een schakelbord of terrarium. Lampen die zo’n speciaal gebruik hebben zijn te herkennen aan de verpakking, waarop vermeld staat dat de lamp ‘niet geschikt is voor algemene verlichting’.