Wanneer de tandjes bij je kleintje doorkomen, gaat dit vaak gepaard met kwaaltjes als rode ­wangetjes, huilerig zijn, rode uitslag en verhoging. Ook al moet het melkgebit een paar jaar later al weer plaats maken voor het blijvend gebit, toch is het heel belangrijk om de tandjes en kiesjes goed te verzorgen want een gezond melkgebit is de basis voor een gezond blijvend gebit.

Al bij de geboorte van je kindje is een deel van het blijvend gebit onder het tandvlees in het kaakbot aanwezig. Daardoor kunnen ontstekingen aan het melkgebit schade toebrengen aan de nog niet doorgebroken blijvende elementen. ‘Daarom is preventie ook zo belangrijk’, weet Yessica Wagenaar. ‘En dat is nu juist waar wij als mond­hygiënisten in gespecialiseerd zijn: preventieve mondzorg. Hoe jonger je met preventie begint, hoe meer profijt je daar later van hebt. Helaas is dat bij veel ouders echter nog onbekend. Ze gaan wel één of twee keer per jaar met hun kinderen naar de tandarts, maar niet naar de mondhygiëniste. En dat is jammer, want je kunt er zoveel problemen op latere leeftijd mee voorkomen. En vanwege de kosten hoef je het ook niet te laten: tot het 18de jaar van het kind wordt alles volledig vergoed vanuit het basispakket!’

Goed leren poetsen
Eén van de taken van de mondhygiëniste is het goed leren poetsen. ‘Daarbij instrueren we niet alleen het kind, maar natuurlijk ook de ouders’, legt Yessica uit. ‘Zo kunnen we bijvoorbeeld vertellen tot welke leeftijd je de tanden van je kind zelf nog moet napoetsen. Ook andere adviezen zijn heel belangrijk voor de ontwikkeling van het kindergebit, zoals om het aantal eet- en drinkmomenten op een dag te beperken tot zeven: drie maaltijden en vier keer een tussen­doortje. Voor het gebit is het bijvoorbeeld beter om een paar snoepjes achter elkaar te geven dan met tussenpozen. Dat soort dingen horen ouders hier vaak voor het eerst.’

Ontwikkeling van de mond
Het melkgebit heeft ook een belangrijke functie bij de ontwikkeling van de mond. ‘Vroegtijdig verlies van tanden en kiezen in het melkgebit kan ruimteproblemen en scheefstand in het blijvende gebit veroorzaken. Met daarbij ook nadelige gevolgen voor de spraak en het goed kunnen eten’, vervolgt Yessica haar verhaal. ‘Bij duimen of langdurig fles- of speengedrag gaan de tandjes naar voren staan. In dat geval gaat het kind slikken met de tong tussen de voortanden in, terwijl deze eigenlijk bij het slikken bovenin de mondholte hoort te liggen. Normaal gesproken zorgt de tong er mede voor dat het blijvend gebit in de goede vorm wordt gezet. Maar wanneer er geen goed tonggedrag is, zal dit ook invloed hebben op mogelijke scheefstand van het blijvend gebit.’

Fluoride
Wanneer je kind eenmaal gaat wisselen, breekt er een nieuwe fase voor het gebit aan wat ook weer om een specifieke verzorging vraagt. ‘De eerste drie jaar nadat de nieuwe tanden en kiezen doorkomen, is de glazuurlaag nog niet zo hard waardoor de kans op erosie groot is. Daarbij kunnen we weer adviseren over welke voedingsmiddelen je dan bijvoorbeeld beter niet kunt gebruiken en hoe vaak je moet poetsen. ­Poetsen met fluoridetandpasta zorgt data het glazuur minder snel oplost. Je kunt ermee beginnen zodra de eerste tandjes doorkomen, maar let er wel op dat je een tandpasta gebruikt die past bij de leeftijd van het kind. In tandpasta voor kinderen van 5 tot 12 jaar zit al evenveel fluoride als in tandpasta voor volwassenen, alleen is de smaak milder. Soms is het nodig dat je kind een fluoridebehandeling krijgt. Jaren geleden was dat een standaardbehandeling maar tegenwoordig gebeurt dat alleen nog maar op indicatie. Daarom is het extra belangrijk dat er gekeken wordt of er een indicatie is.’

Gratis tot 18 jaar
Krijgt of heeft je kind een beugel? Dan is een goede mondhygiëne helemaal onontbeerlijk. ‘Een beugel zorgt voor veel plakretentie en wanneer je kind het gebit niet goed schoonhoudt kunnen er ontstekingen aan het tandvlees ontstaan, verkleuringen aan het gebit of gaatjes in tanden en kiezen. Het is per kind verschillend of er gestart moet worden met flossen of stokeren en ook de leeftijd wanneer je daarmee begint wisselt. Het hangt er ook vanaf hoeveel aandacht de ouders er zelf voor hebben en of ze hun kind stimuleren in de verzorging van het gebit. Dat geldt overigens ook voor hoe vaak ze bij ons langskomen. Voor het ene kind is twee keer per jaar genoeg, voor het andere is het beter dat het ons na drie maanden al weer bezoekt. Maar de preventie is gratis tot het 18de jaar, dus waarom zou het niet doen?
Je hebt er zelfs geen verwijzing voor nodig!’