Wanneer je als gevolg van borstkanker chemo- of hormoontherapie krijgt, kan dit ervoor zorgen dat je tijdelijk in de overgang terecht komt. Dit kan verschillende extra klachten opleveren die niet altijd goed begrepen worden.

Verpleegkundig overgangsconsulent Stef Boes begeleidt in haar praktijk regelmatig vrouwen die te maken krijgen met overgangsklachten als gevolg van bijvoorbeeld hormoontherapie en chemotherapie. Ze vertelt over het belang van het juist interpreteren en behandelen van de klachten.

Hormoonremmers
Stef: ‘Als je naar aanleiding van bijvoorbeeld hormoongevoelige borstkanker, hormoontherapie krijgt, kom je in de overgang. Het is dan belangrijk om te begrijpen wat hormoonremmers doen: ze leggen de cyclus waarin hormonen aangemaakt worden stil. Dit wordt gedaan om te voorkomen dat de tumor groeit en je nog zieker wordt of nog meer klachten krijgt.’

Overgangsklachten
‘Je kunt door hormoontherapie of chemotherapie last krijgen van typische overgangsklachten zoals opvliegers en nachtzweten. Daarnaast kunnen libidoverlies, stemmingswisselingen en vermoeidheid optreden. Ook loop je een verhoogd risico op botontkalking. Ik help deze klachten te plaatsen en leg uit waarom je ze ervaart. De klachten kunnen verward worden met de gevolgen van kanker of de behandeling van de ziekte. Het is dus erg belangrijk dat je weet dat ze kunnen ontstaan doordat je geen hormonen meer aanmaakt. Ook geef ik advies over supplementen en andere leefadviezen die je kunt toepassen om te zorgen dat je zo weinig mogelijk last hebt van de klachten. Verder bespreken we wat je wel of niet kunt nemen op het gebied van medicatie in combinatie met de behandeling van de tumor.’

Maak gevoelens bespreekbaar
‘Daarnaast is er natuurlijk ook veel ruimte om te praten over het verdriet en de angst die komt kijken bij het ziekteproces. Ik bied een luisterend oor en geef steun waar nodig. Afhankelijk van waar iemand behoefte aan heeft verwijs ik soms ook door naar een andere specialist. Sommige vrouwen kunnen namelijk behoefte hebben aan (creatieve) therapie of een andere vorm van begeleiding die helpt bij de verwerking van de ziekte. Ik wil niet alles zelf oplossen, maar kijk echt wat iemand nodig heeft.’

Langdurig vermoeid
‘Er kunnen door hormoontherapie tevens overgangsklachten ontstaan die nog lang aanhouden. Vermoeidheid bijvoorbeeld, kan jaren duren. Ik help vrouwen hiermee omgaan. Ook kan de angst ontstaan dat je, door de aanhoudende klachten, toch niet helemaal fit en gezond bent. Je denkt dan: Ik ben nog steeds heel moe, dat is vast niet goed. Door meer begrip te creëren, een luisterend oor te bieden en veel informatie te geven help ik om het vertrouwen in je lichaam terug te krijgen.’

Over de specialist
Stef Boes is onder andere aangesloten bij de Vereniging Verpleegkundig Overgangsconsulenten en het Integraal Kankercentrum Nederland. Ze heeft ruim 35 jaar ervaring als verpleegkundige in onder andere verschillende ziekenhuis en werkt als praktijkondersteuner GGZ in Friesland. Deze ervaring gebruikt ze om in haar praktijk ‘Nieuw Getij’ vrouwen die tegen problemen aanlopen in en met de overgang te begeleiden.