Heb jij last van angst- of stressklachten, spierspanning, een hoge bloeddruk, hoofdpijn of slaapproblemen? Is er weleens tegen jou gezegd dat jouw klachten ­tussen je oren zitten? Dan zou biofeedback iets voor jou kunnen zijn!

Je eerste vraag is nu natuurlijk: maar wat is biofeedback? Daar weet Daniëlle Matto, GZ-psycholoog, alles van. Zij vertelt: ‘Bij biofeedback worden lichaamsignalen gemeten, namelijk de ademhaling, hartslag, spierspanning, handtemperatuur en handvochtigheid. Tijdens de meting word je gekoppeld aan meetapparatuur die aangesloten is op de computer. Op het beeldscherm zie je direct wat er in je lichaam gebeurt. Je krijgt zelf inzicht in de manier waarop je lichaam reageert op spanning en je leert om daar controle over te krijgen en om effectief te ontspannen. Dat is ideaal bij spanningsgerelateerde klachten als angst, hoofdpijn, hoge bloeddruk en stressgerelateerde klachten als slaapproblemen. Waar eerdere behandelingen misschien geen effect hadden, zul je je door de biofeedback zeer waarschijnlijk sterker en meer ‘in control’ voelen.’

Stressprofiel
‘Voordat we aan de slag gaan met biofeedback, vindt er eerst een intakegesprek plaats’, vertelt Daniëlle. ‘Hierin leg ik uit wat de behandeling inhoudt en welke apparatuur hiervoor wordt gebruikt. Als je dat oké vindt, maak ik een ‘stress­profiel’ op basis van een testje. Ik onderzoek hoe je lichaamsfuncties zich gedragen tijdens het rustig doorbladeren van een tijdschriftje, het uitvoeren van een moeilijke opdracht en hoe je weer herstelt van deze ‘mentale stress’. Misschien kom je er bijvoorbeeld achter dat je in rust al veel en snel ademt en dat je het lastig vindt om te ontspannen. Of misschien ervaar je veel spierspanning als je je over een inspannende denktaak buigt. De oorzaak van de spanningsgerelateerde klachten kan zo duidelijker in beeld worden gebracht. Alhoewel je je niet eerder bewust was van je adempatroon of van je spieraanspanning, word je dat door de meting wél. Hierdoor zul je gemotiveerd worden om aan de slag te gaan met je klachten en kan de behandeling effectief op de klachten worden afgestemd. Als cliënt speel je zelf een actieve rol in je behandeling. Je kunt ook thuis aan de slag gaan met bepaalde oefeningen. De effecten kun je zelfs bijhouden in speciale apps.’

Successtory’s
‘In veel gevallen wordt biofeedback ingezet in een combinatie van gesprekstherapie en ontspanningsoefeningen of mindfulness. In de therapie wordt ingegaan op de psychologie achter de resultaten die uit de metingen zijn gekomen. Zo vraag ik in welke situaties in je dagelijks leven jij vooral lichamelijke spanning ervaart, bijvoorbeeld in bepaalde werksituaties. Mogelijk kun je deze spanning loslaten door een verandering aan te brengen in je manier van denken. In mijn praktijk heb ik al meerdere succesverhalen mogen meemaken. Een voorbeeld is een vrouw die al tijden last had van een hoge bloeddruk, waar zij ook medicijnen voor slikte. Uit de stressprofieltest kwam onder andere naar voren dat zij een heel snelle ademhaling had. Nadat we een aantal weken aan de slag gingen met ademhalingsoefeningen, vond er een hermeting plaats. Hieruit volgde dat haar ademhaling rustiger was geworden. Dit was ook te zien aan haar bloeddruk: die was een stuk lager geworden! In samenspraak met haar arts is toen besloten om de medicatie te halveren. Doordat de goede resultaten bléven aanhouden, slikt zij op dit moment zelfs helemaal geen medicatie meer voor haar hoge bloeddruk.’