Een ziekte kan je leven op z’n kop zetten. Wat eerst vanzelf ging, is nu ingewikkeld. In het WZA is niet alleen aandacht voor medische en verpleegkundige zorg. De afdeling medisch maatschappelijk werk en medische psychologie biedt ondersteuning bij het omgaan met een ziekte of beperking.

Het valt niet mee om geconfronteerd te worden met lichamelijke beperkingen. Het is nog moeilijker als je te horen krijgt dat je niet meer beter wordt. De medisch maatschappelijk werkers bieden begeleiding aan patiënten die psychosociale of praktische problemen hebben die het gevolg zijn van hun ziek-zijn. Desgewenst betrekken zij hierbij ook de partner, kinderen en andere naasten.

Vertrouwelijke gesprekken
Medisch maatschappelijk werker Erica Koster: ‘Als je ziek bent, is het belangrijk dat je ook eens kunt praten met iemand die niet tot de eigen familie- of vriendenkring
behoort, maar wél betrokken is. Als maatschappelijk werkers zijn wij op de hoogte van de medische achtergrond van de patiënt en weten we wat de gevolgen kunnen zijn van de ziekte. Samen bespreken we hoe onzekerheid en machteloosheid beter te hanteren zijn. Ook kunnen we adviseren of bemiddelen bij praktische gevolgen van ziek zijn, bijvoorbeeld op het gebied van wonen, werken en financiën.’ Nadrukkelijk: ‘Al onze gesprekken zijn zeer vertrouwelijk.’

Psychologisch onderzoek
Soms verwijst een medisch specialist een patiënt door naar een medisch psycholoog. Dit gebeurt meestal als er een verband lijkt te zijn tussen lichamelijke klachten en psychisch niet goed functioneren. Angst en depressiviteit zijn hier voorbeelden van. Het kan ook zijn dat iemand hersenletsel heeft opgelopen door een herseninfarct of een ongeluk, met geheugenstoornissen of concentratieproblemen tot gevolg. Medisch psycholoog Alex Knipping: ‘Wij doen (neuro)­psychologisch onderzoek, waarin we bijvoorbeeld het geheugen, de intelligentie of het concentratievermogen toetsen. Door dit onderzoek en dankzij gesprekken met behulp van speciale vragenlijsten, krijgen we een duidelijk beeld van de opgelopen hersenschade en iemands persoonlijkheid. Soms helpt het een patiënt al als hij
weet wat de oorzaak van de klachten is.’ De medisch psychologen doen uitsluitend kortdurende behandelingen: ‘Als wij denken dat langdurige therapie nodig is, dan
verwijzen we naar gespecialiseerde hulpverleners.’

Samen sterk
Behalve deze individuele begeleiding geven de psychologen en de maatschappelijk werkers ook voorlichting aan groepen patiënten, zoals mensen met chronische pijn, mensen met hartklachten of mensen met ongewenste kinderloosheid. Want bij het omgaan met een ziekte of beperking kan het helpen als je ervaart dat je niet de enige bent, of als je tips en gevoelens kunt uitwisselen met lotgenoten.