Op het moment dat bij jou leverkanker wordt geconstateerd, kom je in een beangstigende achtbaan terecht. Het kan helpen om de verschillende behandelmogelijkheden goed te bespreken met je behandelend arts.

Een minder bekende, maar doeltreffende behandeling is Selectieve Interne Radiotherapie (SIRT). Je komt daarvoor in aanmerking wanneer de leverkanker niet meer operatief verwijderd kan worden. Dit betreft zowel uitzaaiingen naar de lever als kanker die in de lever ontstaan is. SIRT is een vorm van radiotherapie, waarbij radioactieve bolletjes heel lokaal in de lever hun straling afgeven aan een tumor, die daardoor afsterft. SIRT is bewezen veilig, effectief, inwendig en minimaal invasief. Een nieuwe ontwikkeling maakt het mogelijk de SIRT-behandeling verder te personaliseren door toediening van een veilige testdosis.

Behandeling van leverkanker
Het operatief verwijderen van tumoren (kankergezwellen) is de enige behandeling waarmee leverkanker volledig kan worden genezen. Operatief verwijderen is echter niet altijd mogelijk, bijvoorbeeld als er sprake is van een groot aantal tumoren, moeilijk te bereiken tumoren of bij onvoldoende gezond leverweefsel. Als een operatieve behandeling niet mogelijk is, wordt er vaak gekozen voor chemotherapie. Dit is slechts voor een deel van de patiënten effectief. Wanneer chemotherapie niet of onvoldoende aanslaat, kunnen de levertumoren ook middels een lokale therapie behandeld worden. Dat houdt in dat alleen de lever behandeld wordt. SIRT of radio-embolisatie is een type lokale therapie waarbij er radioactieve bolletjes, microsferen, op de juiste plek in de lever ingebracht worden waar ze de kanker lokaal bestralen. Door de lokale aanpak wordt zo min mogelijk gezond weefsel beschadigd.

Hoe werkt SIRT?
SIRT maakt gebruik van het feit dat de bloedtoevoer naar een levertumor anders is dan die naar gezond leverweefsel. Tot 99% van de bloedtoevoer naar een levertumor komt uit de leverslagader. Daarentegen is 80% van de bloedtoevoer naar het gezonde leverweefsel afkomstig uit de poortader.
Tijdens de SIRT-procedure worden miljoenen minuscule radioactieve microsferen toegediend in (aftakkingen van) de leverslagader met behulp van een katheter die via de liesslagader wordt ingebracht. Als gevolg van de gunstige bloedtoevoer naar de levertumor en door de specifieke grootte van de microsferen hopen de microsferen op in en rond de levertumor (figuur 2). De tumorcellen sterven af door de plaatselijk afgegeven stralingsdosis. Met SIRT wordt daardoor een relatief hoge stralingsdosis afgegeven aan de tumor, terwijl het gezonde leverweefsel een veel lagere dosis ontvangt.

Je arts kan beter zien wat behandeld is
Meer dan 20 jaar onderzoek in het UMC Utrecht naar het verbeteren van de SIRT-behandeling heeft geleid tot de ontwikkeling van microsferen die het radioactieve isotoop holmium-166 bevatten (QuiremSpheres®). Dit specifieke isotoop bestraalt niet alleen de levertumoren, maar kan ook nauwkeurig worden afgebeeld met behulp van SPECT en MR-beeldvorming. Op die manier kan de verdeling van de microsferen in het lichaam in beeld gebracht worden. Dit stelt de arts in staat om na de behandeling te bepalen of de behandeling inderdaad succesvol is verlopen.

Eerst simuleren, dan pas behandelen
Uniek voor het gebruik van QuiremSpheres® is de beschikbaarheid van het simulatieproduct QuiremScout® (figuur 3). QuiremScout® bestaat uit een lage en veilige testdosis microsferen en kan worden gebruikt om de SIRT-behandeling te simuleren voordat je wordt behandeld met QuiremSpheres®. Dit stelt je arts in staat om veilig en nauwkeurig te bepalen of de SIRT-behandeling zinvol is (figuur 4).

‘Kom ik in aanmerking voor SIRT?’
Op basis van verschillende factoren beslist een team van artsen of SIRT voor jou een geschikte behandeling is. Een van de belangrijkste factoren is of de lever gezond genoeg is om de behandeling te ondergaan. Andere factoren kunnen jouw medische geschiedenis en relevante therapieën die je in het verleden hebt ontvangen zijn.

Goed om te weten
SIRT is een minimaal invasieve procedure. Dat betekent dat je niet langdurig hoeft opgenomen te worden in het ziekenhuis. Gedurende de behandeling ben je in staat om te communiceren met de behandelend arts en het team. In de meeste gevallen mag je het ziekenhuis al binnen 6 uur na de behandeling verlaten.

Als je op basis van dit artikel denkt dat SIRT jou misschien kan helpen, vraag dan je behandelend arts om meer informatie. Hij of zij kan je dan verder uitleggen wat SIRT inhoudt en wat de voor- en nadelen zijn in jouw specifieke situatie.

Een innovatief product van eigen bodem
De innovatieve holmum-166 microsferen zijn ontwikkeld in het UMC Utrecht. Nadat de veiligheid en werkzaamheid van de microsferen in studieverband was aangetoond, is het Nederlandse spin-offbedrijf Quirem Medical opgericht om het product op de markt te brengen. Inmiddels levert Quirem Medical deze microsferen onder de merknamen QuiremSpheres® en QuiremScout® aan vele ziekenhuizen binnen en buiten Europa.