We vinden het heel gewoon om over geboorte te praten. We hebben vaak gesprekken over het leven. Maar op de dood blijft toch een beetje een taboe ­rusten. Ook al is het een onderdeel dat onvermijdelijk bij ons leven hoort, het is een onderwerp dat we het liefst vermijden of voor ons uitschuiven.

Janet de Vries is iedere dag met de dood bezig en doet dit vanuit passie en overtuiging. Veel mensen zullen hier nog steeds vreemd van opkijken. Na jaren in de hulpverlening te hebben gewerkt, koos zij zes jaar geleden voor het vak van uitvaartverzorger. Sinds een jaar is zij locatiemanager van het Yarden crematorium Schoterhof in Nieuweschoot, vlakbij Heerenveen. ‘Voor mij een natuurlijke stap in het begeleiden van mensen. De manier hoe wij afscheid nemen is veranderd. Persoonlijke invulling is zó belangrijk. Dit is voor eenieder weer anders. Je staat als uitvaartverzorger dicht bij de ontreddering van mensen. ‘Wat is gebruikelijk?’ kreeg ik vaak te horen. Ik zei dan ‘Niets. Uw moeder was toch ook niet gebruikelijk?’ De visie van Yarden sluit aan bij hoe ik het zie: wij faciliteren en ont­zorgen. Een goed afscheid helpt je verder en daar staan wij dan ook voor. Het is een prachtig vak, maar soms ook heftig. Je bent zelf mens, partner en moeder. Voor mijn ­gezin is de dood daardoor niet vreemd meer. Onze kinderen groeien ermee op.’

‘Mensenmens’
‘Yarden probeert heel laagdrempelig te zijn naar ­nabestaanden toe’, vervolgt Janet haar verhaal. ‘Dat betekent dat onze dienstverlening en gastvrijheid altijd optimaal moeten zijn. Dus niet alleen tijdens een afscheid, maar ook daarvoor, als er nog zaken door­gesproken moeten worden. Maar uiteraard ook in het traject daarna, wanneer nabestaanden de as komen ophalen.
Dat is nogal wat en dat doorleven wij als medewerkers ook. Onze medewerkers hebben niet alleen de kwaliteiten die horen bij hun vakgebied, maar zijn ook echt ‘­mensenmensen’: ze kunnen zich inleven in de gevoelens van anderen en staan voor hen klaar.’

Persoonlijke wensen
In de afgelopen decennia is de visie over afscheid ­nemen sterk veranderd. ‘Daarin worden onze medewerkers regelmatig bijgeschoold. Wij doen het goed, maar het kan altijd beter. Daarom blijven we alert en is het belangrijk dat we blijven leren. Zo zijn we de tijd van koek en cake al lang voorbij. Natuurlijk is dat nog steeds mogelijk als de na­bestaanden dat willen, maar we kunnen ook een lunch- of borrelarrangement verzorgen. Koffie of thee is prima, maar wijn is ook mogelijk. In overleg met de uitvaartverzorger kunnen persoonlijke wensen, die passen bij de persoon die de overledene was, allemaal besproken worden. Om meer openheid en transparantie te creëren, organiseren we ook regelmatig voorlichtingsavonden, open dagen, herdenkingsmanifestaties en lichtjesceremonies. Voor nabestaanden is dit heel waardevol en positief. Het is prachtig wanneer je hen op die manier wat mee kunt geven. Het is onze taak om dienstbaar te zijn, 24 uur per dag, 7 dagen in de week. Het gaat om de familie van de overledene en je kunt het maar één keer goed doen.’