Zon, zon, zon: het is zó heerlijk maar zó slecht voor je huid. In dit artikel leg ik je alles uit over de zon, feiten en mijn favo / musthave vakantieproducten!

Omdat wij weten wat de zon allemaal kan doen met de huid, smeren wij onszelf altijd erg goed in met zonnebrandcrème. Dat wij dan niet zo’n ‘mooi en gezond bruin kleurtje’ hebben, vinden wij niet zo erg. Dat kleurtje is namelijk een tegenreactie van de huid op een teveel aan UV-straling en juist helemaal niet goed.
De zon zal je huid niet alleen sneller verouderen in de vorm van rimpels en pigment, maar de huid wordt ook minder elastisch. Uiteraard is dit een proces dat langzaam plaatsvindt.
Het nut van zonnebrandcrème en uit de zon blijven wordt helaas door veel mensen nog met een korreltje zout genomen. Een interessant feit is dat 50 tot 80% van de schade aan de huid door de zon plaatsvindt voor het 21ste levensjaar. Het is dus belangrijk dat wij ons altijd beschermen tegen de zon. Na het 40ste levensjaar komen deze beschadigingen in je huid naar boven.

Wat zijn UVA-stralen? (De ‘A’ van ‘Aging’ = veroudering)
UVA-stralen zijn verantwoordelijk voor de veroudering van de huid. UVA-straling vormt 95% van de UV-stralen die de huid bereiken, is overal aanwezig en gaat dwars door wolken en ramen. UVA-stralen bereiken de lederhuid en veranderen de huidstructuur. Het is één van de veroorzakers van vroegtijdige veroudering van de huid, met als resultaat rimpels, vlekken, verlies van elasticiteit en uitdroging van de huid.

Wat zijn UVB-stralen? (De ‘B’ van ‘branden’)
UVB-stralen zijn verantwoordelijk voor verbranding van de huid. UVB-straling bereikt de opperhuid, stimuleert de melanine-productie en zorgt daarmee voor een gebruinde huid, maar is ook verantwoordelijk voor verbranding en een verandering in het DNA van de huidcellen. Elke keer als je huid verbrandt, raken huidcellen beschadigd door de UV-straling. Verbranding is als het ware een verwonding waarop je lichaam reageert door bloed en lymfevocht naar je huid te sturen, waardoor je huid rood en gezwollen wordt en pijnlijk en brandend kan aanvoelen. De huidcellen worden daarna zo snel mogelijk afgestoten, wat zich uit in vervellen. In ernstige gevallen kunnen er na verbranding zelfs littekens ontstaan. Juist bij kinderen komt de beschadiging van verbranding hard aan omdat hun huidcellen nog extra kwetsbaar zijn. Bovendien zijn ze in de groei en gaat de celdeling zó snel, dat ze soms amper de tijd krijgen om alle beschadigde huidcellen te herstellen voordat ze zich weer gaan delen. In die cellen ontstaan dan als het ware ‘littekens’ die kinderen hun leven lang met zich meedragen. Dit is aan de buitenkant niet te zien, want die beschadigingen zitten diep in de huidcellen, maar hoe meer ‘littekens’, hoe groter de kans dat een kind op latere leeftijd huidkanker kan krijgen. Daarom is bescherming zo belangrijk, zéker voor kinderen!

Hoe krijgen we genoeg vitamine D binnen?
Eerst even een korte uitleg over vitamine D. Vitamine D is een vetoplosbare vitamine. Er bestaat een plantaardige vorm (D2) en een dierlijke vorm (D3). Via onze voeding krijgen we vitamine D binnen (bijvoorbeeld door het eten van vette vis), maar de zon is een veel effectievere fabrikant van vitamine D.

Om de huid tot de productie van vitamine D3 aan te zetten, hebben we UVB-straling nodig. Op basis van onderzoeksgegevens weten we dat de meeste kinderen die in het voorjaar of zomer zo’n tien minuutjes per dag aan UVB-straling worden blootgesteld voldoende vitamine D kunnen aanmaken. Elke dag lekker naar buiten!
In juni, als de zon hoog aan de hemel staat, kan een korte (twee tot vijf minuten) blootstelling van de huid al resulteren in een maximale productie van vitamine D. Let wel: lang in de zon liggen is voor de aanmaak van vitamine D zinloos. Na een korte zonblootstelling (ongeveer de helft van de tijd die nodig is je huid rood te kleuren) is de aanmaak van vitamine D maximaal; daarna wordt de aangemaakte vitamine D weer afgebroken!
In de winter is het een ander verhaal: dan is er in Nederland te weinig UVB-licht om alleen uit zonlicht voldoende vitamine D aan te maken. We hebben wel een voorraadje vitamine D in ons lijf opgeslagen, maar in de koude maanden is voeding met vitamine D en/of het gebruik van voedingssupplementen extra belangrijk.

Hoevaak smeer ik mij in op vakantie?
Om erachter te komen hoe vaak je moet smeren, kun je dit heel gemakkelijk nakijken via een uv-index. De zonkracht is een maat voor de hoeveelheid ultraviolette straling in het zonlicht die de aarde bereikt. We noemen het ook wel de ‘uv-index’. De zonkracht kan een getal hebben van 1 tot 10 of hoger. Wanneer je volop in de zon ligt (op vakantie) en de uv-index ligt tussen de 1 en 10, dan is het advies om elke 2 uur te smeren. Is de index boven de 10, dan is ons advies om elk uur te smeren.

Delia Erdogan Keshk