Als vrouwen worden geconfronteerd met een ernstige ziekte, nemen zij niet altijd voldoende tijd voor rust en herstel. ‘Veel vrouwen hebben een baan en de zorg voor het gezin, en daar past ziekte niet bij. Ze stellen hoge eisen aan zichzelf en soms overschrijden ze hun eigen grenzen’, schetst klinisch psycholoog en psychotherapeut Annette Ruiten. ‘Vrouwen zouden iets vriendelijker voor zichzelf moeten zijn.’

Ruiten, werkzaam bij Treant Zorggroep, ziet dagelijks een grote diversiteit aan vrouwen die worstelen met hun ziekte en de gevolgen daarvan. Een veelvoorkomend probleem is het leren omgaan met (borst)kanker. ‘Na deze diagnose krijgen vrouwen meestal veel steun van vrienden en familie. De échte problemen ontstaan vaak na afloop van de medische behandeling. Veel vrouwen zijn dan erg vermoeid, terwijl ze allerlei ballen in de lucht willen houden. Vroeg of laat komen ze dan klem te zitten.’

Spiegel
In zo’n situatie kan de hoofdbehandelaar de patiënte verwijzen naar de afdeling Medische psychologie. Tijdens het eerste gesprek (intake) brengt de psycholoog samen met de patiënt de problemen in kaart. ‘Vaak is niet de aandoening de oorzaak, maar de wijze waarop vrouwen daarmee omgaan.’ Om hun inzicht te geven in hun probleem, houdt Ruiten vrouwen een spiegel voor. ‘Ik vraag hun om uit die voortdenderende trein te stappen en naar zichzelf te kijken. Waar ben je mee bezig en wat doet dat met je? Door te reflecteren, beseffen ze dat ze soms te veeleisend voor zichzelf zijn.’ De hamvraag is: hoe kun je dit veranderen? ‘Door gas terug te nemen. Gun jezelf rust en neem tijd om te ontspannen’, adviseert de psycholoog van ziekenhuislocatie Scheper.

Angst
Er zijn nog veel meer redenen voor een verwijzing naar de afdeling Medische psychologie. Denk aan lichamelijke klachten zonder medische oorzaak of angst voor een medische ingreep of traumatische ervaring. ‘Na een hartinfarct zijn vrouwen soms erg bang voor herhaling.’ Ruiten leert hun dat angst volstrekt normaal is, maar dat het hun leven niet mag overvleugelen. Hoe? ‘Bijvoorbeeld door het doen van ontspanningsoefeningen in groepsverband.’De psychologen van Treant Zorggroep werken nauw samen met andere specialismen. Een goed voorbeeld is het revalidatieteam, waarin verschillende disciplines hun expertise bundelen. ‘Samen bieden wij een behandeling die volledig is afgestemd op de patiënt. Maatwerk dus.’

Eyeopener
Volgens Ruiten hebben veel vrouwen baat bij een behandeling op de afdeling Medische psychologie. ‘De spiegel die ik hun voorhoud, is vaak een eyeopener. Vrouwen beseffen dan dat ze te kritisch op zichzelf zijn. De combinatie van bewustwording en ontspanningstherapie leidt tot meer rust in hun leven.’
Het voelt goed om daar een bijdrage aan te kunnen leveren, verzekert Ruiten. ‘Als een vrouw de kracht vindt om de draad weer op te pakken, dan beschouw ik dat als een pareltje. Dat maakt mij gelukkig.’