Het beschuitje met jam en de kop slappe thee vormen bij uitstek het ‘dieet’ voor wie met griep op bed ligt. ‘Je kunt beter beschuit met kaas nemen en een beker melk of vla’, zeggen de ziekenhuisdiëtisten van het Albert Schweitzer ziekenhuis. ‘Een herstellend lichaam heeft veel eiwitten nodig.’

Ziek zijn vreet energie en eiwitten zijn een belangrijke voedingsstof, vertellen de diëtisten Anne Marleen Vliegenthart en Laura Huijssen. ‘Wanneer je onvoldoende eiwitten tot je neemt, gaat het lichaam zijn eigen opgeslagen eiwitten gebruiken. Dan word je zwakker in plaats van sterker.’

Ondervoed
Wat voor een gezonde persoon geldt die tijdelijk ziek is, geldt nog meer voor mensen die om welke reden dan ook in het ziekenhuis verblijven. De ziekenhuisdiëtisten zien erop toe dat zwakkere patiënten niet ondervoed raken, of liever gezegd: dat ze niet vérder ondervoed raken. Huijssen: ‘In bepaalde patiëntengroepen is één op de vier mensen al ondervoed op het moment van opname in het ziekenhuis. Het gaat vaak om mensen die al langer ziek zijn; meestal op de afdelingen interne geneeskunde, oncologie of geriatrie. Hun lichaam is al verzwakt door langere tijd slecht eten, ­braken of diarree. Kanker versnelt de stofwisseling, en ook dan moet meer eiwit worden aangevuld.’

Testje
Vliegenthart: ‘Bij alle patiënten wordt bij aankomst in het ­ziekenhuis een testje afgenomen, aan de hand van vragen over onder meer ongewild afvallen, verminderde eetlust of het gebruik van drink- of sondevoeding. Bij een bepaalde score worden wij bij de patiënt geroepen, om ervoor te zorgen dat hij of zij tijdens het ziekenhuisverblijf op krachten blijft.’
Het gaat daarbij vooral om de kwaliteit van voeding, meer dan om de kwantiteit. Afhankelijk van de toestand van de patiënt kan gebruik worden gemaakt van normale eiwitrijke voeding zoals vlees(waren), vis, eieren en noten. ‘Maar als de persoon niet of minder goed kan eten, ­hebben wij uiteraard ook bijvoeding ter beschikking in drank- of poedervorm.’ Tijdens de ziekenhuisopname wordt de patiënt regelmatig gewogen.

Voedingsadvies
Als iemand ondervoed is die over bijvoorbeeld twee weken een operatie moet ondergaan, beginnen de diëtisten al vóór de opname met voedingsadvies. ‘Hoe sterker iemand het ziekenhuis in gaat, des te meer is die persoon opgewassen tegen de operatie en de herstelperiode daarna.’ Zo waken de ziekenhuisdiëtisten – in het Albert Schweitzer ziekenhuis zijn het er dertien in totaal – continu over de voedingstoestand van patiënten, zowel klinisch als poli­klinisch. Ze zijn nauw betrokken bij het behandeltraject van mensen met chronische aandoeningen, zoals diabetes of ­nierfunctiestoornissen.

Zelf thuis ziek? Kies dan vooral voor vlees(waren), vis, eieren, kaas, melk, vla, kwark, pap, noten of witte en bruine bonen. Allemaal bronnen van waardevolle eiwitten!