Het is niet het eerste waar vrouwen aan denken, die borstreconstructie. Ze zijn vooral bezig met bestraling, chemotherapie en een operatie als ze horen dat ze borstkanker hebben. Maar tegenwoordig beslis je met de arts en verpleegkundige over de beste behandeling en denk je ook na over een borstreconstructie.

‘We kunnen tijdens de amputatie of borstsparende operatie vaak meteen met de reconstructie beginnen. Dat bespaart een operatie en geeft een mooier resultaat’, zegt plastisch chirurg Menno Huikeshoven van het Spaarne Gasthuis. Dit kan bij de meest voorkomende vormen van borstreconstructie: het plaatsen van implantaten na een amputatie of vormherstel bij een grote borstsparende operatie. In het Spaarne Gasthuis voeren de plastisch chirurgen deze operaties wekelijks uit. Dat is veel vaker dan het landelijk gemiddelde.

Een operatie minder
Menno Huikeshoven legt uit dat het plaatsen van (siliconen) implantaten in één of twee stappen kan. ‘Vaak plaatsen we in dezelfde operatie als de amputatie een ballon onder de borstspier, waarmee we de spier en de huid langzaam oprekken. Ongeveer vier maanden later verwijderen we de ballon en plaatsen we een definitief implantaat. Het kan ook dat we direct een definitief implantaat plaatsen, bijvoorbeeld bij vrouwen met kleinere borsten.’
Wanneer bij een borstsparende operatie een grote tumor en dus veel borstweefsel wordt verwijderd, kan de plastisch chirurg ook meteen een hersteloperatie doen. Huikeshoven: ‘Dan verschuiven we tijdens de operatie borstweefsel dat er nog is, of voegen extra weefsel toe, bijvoorbeeld uit de zij of van onder de borst. Zo herstellen we de vorm van de borst direct en voorkomen we misvorming.’

Samen beslissen
Patiënten staan met deze mogelijkheden direct al voor de keuze of ze een borstreconstructie willen. Voor de meeste vrouwen is het erg lastig om te verwerken dat ze borstkanker hebben en tegelijk na te denken over een borstreconstructie, weet Aukje Cnossen. Ze licht als verpleegkundig specialist oncologie vrouwen voor en begeleidt hen hierbij. ‘Als mensen horen dat ze borstkanker hebben, zijn ze altijd eerst in shock. Door het slechte nieuws is er chaos in je leven. Je wilt overleven, maar moet ook nadenken over een reconstructie. Dat kan tegenstrijdig voelen. Wij proberen vrouwen zo goed mogelijk bij die ingewikkelde beslissing te begeleiden, zodat ze kunnen kiezen wat bij hen past.’

Neem de tijd
Ook Huikeshoven herkent dit dilemma. ‘Vrouwen zitten in een ‘sneltrein’ die borstkanker heet. Er komt in een paar weken tijd heel veel op hen af. Veel vrouwen vinden het moeilijk om dan al na te denken over een reconstructie. Maar als je dat niet doet, verlies je mogelijkheden.’
Cnossen: ‘Patiënten zijn vaak in paniek en hebben haast, maar borstkanker is bij de eerste ontdekking zelden levensbedreigend.’ Ze adviseert hen vooral om hun tijd te nemen en eerst gesprekken te voeren met de chirurg, de verpleegkundige en de plastisch chirurg. En met hun partner. De plastisch chirurg informeert de patiënt uitgebreid over de mogelijkheden. ‘Het blijft een persoonlijke keuze waarbij van alles meespeelt: je gevoel, de grootte van je borst, én wat je partner ervan vindt. Het belangrijkste is dat je kiest wat bij je past.’