De diagnose ‘kanker’ verandert je hele leven. Je bent steeds vermoeider, je bent steeds banger. Je weet de feiten: de volgende afspraak in het ziekenhuis, hoe je er op dit moment voor staat. Maar hoe ziet je leven er over een jaar uit? Wat kun je dan eigenlijk nog? Ook speelt nog die ene vraag… ben je er eigenlijk nog wel?

Ook in de medische zorg komt steeds meer aandacht voor deze emotionele aspecten die bij de diagnose komen kijken. Dr. Koen Hartemink, chirurg bij het Antoni van Leeuwenhoek (AvL) in Amsterdam en Nanda Wiegman, rookstopcoach bij het AvL, vertellen over hoe zij mensen met kanker helpen om hun kwaliteit van leven zo optimaal mogelijk te houden.

Behandeling op maat
Ieder jaar komen er ruim 13.000 nieuwe gevallen van longkanker bij, vertelt Koen Hartemink. ‘De behandeling is ingrijpend, maar door nieuwe technologie kunnen we steeds gerichter patiënten helpen. Vanaf minuut één willen we persoonlijke aandacht hebben voor hun situatie.’ De chirurgen maken bijvoorbeeld gebruik van kijkoperatietechnieken en van robotchirurgie. Hierbij stuurt de chirurg de robot vanuit een ‘cockpit’ aan, waarbij heel nauwkeurig geopereerd kan worden. ‘Hierdoor is de hersteltijd korter. Op die manier willen we de behandeling bij iedere patiënt zo veel mogelijk op maat maken.’

Kwaliteit van leven
Voor ondersteunende zorg kunnen patiënten terecht bij het Centrum voor Kwaliteit van Leven van het AVL. ‘Als je net de diagnose hebt gehad, staat je leven namelijk op zijn kop,’ vertelt Nanda Wiegman. ‘Je raakt het vertrouwen in je lichaam kwijt. Mensen willen weer zelf de leiding nemen over hun lijf. In dit centrum kunnen wij mensen helpen om inzicht te krijgen: deze impact kan de behandeling hebben en dit kun je zelf doen. Bewegen en het behouden van spiermassa zijn bijvoorbeeld belangrijk. Deze kennis en aandacht geeft mensen overzicht en houvast.’

Stoppen helpt altijd
Speciale aandacht gaat in dit centrum uit naar roken. Koen Hartemink geeft aan dat er een sterk verband bestaat tussen roken en longkanker. ‘Ook als je de diagnose al hebt, is het de moeite waard om te stoppen met roken. Het draagt bij aan het slagen van de behandeling. Bovendien verklein je de kans op terugkeer van de ziekte.’ Nanda Wiegman helpt mensen daarom om van de verslaving af te komen. ‘Veel mensen stoppen met roken door de schrik van de diagnose. Maar een verslaving als deze kan ingewikkeld zijn. Sommige mensen hebben het idee dat roken stressverlagend is. Zij vinden het moeilijk om het op te geven tijdens een behandeling. We kijken daarom echt per persoon wat we kunnen doen. Nicotinevervangende pleisters kunnen bijvoorbeeld in de eerste weken al goed helpen.’ Het traject duurt een jaar, waarin Nanda Wiegman en haar collega’s blijvend kijken waar je tegenaan loopt en hoe het gaat. ‘Het stoppen is echt de moeite waard. Wij zijn er om je te helpen.’

Het Antoni van Leeuwenhoek is een ziekenhuis en onderzoeksinstituut gespecialiseerd in kanker. De zorg wordt gecombineerd met onderzoek om zorg op maat te kunnen leveren voor alle patiënten. Het Centrum voor Kwaliteit van Leven biedt daarnaast ondersteunende zorg naast de behandeling.