Pieter was een betrokken vader van twee jongens, een liefdevolle echtgenoot en militair. Op uitzending raakte hij betrokken bij een noodlottig ongeval, wat hij met de dood moest bekopen. Tijdens zijn uitvaart werden al zijn verdiensten in de krijgsmacht met veel lof geëerd. Maar hoe belangrijk hij was voor zijn gezin kwam niet naar voren, net zoals het feit dat hij naast een gezellige grappenmaker af en toe ook best een brombeer kon zijn.

Drie jaar na de scheiding van haar ex-man kreeg Saskia, moeder van twee kinderen, een nieuwe partner. Het geloof speelde tot voor kort een grote rol in het gezin. Haar nieuwe partner was echter niet gelovig. Toen Saskia op 69-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van een heftige ziekte, nam haar nieuwe partner het organiseren van de uitvaart op zich. Het feit dat het geloof hierbij geen rol speelde, was moeilijk te verkroppen voor haar ex-man en haar twee kinderen.

‘Een uitvaart kan maar één keer’
Dit zijn slechts twee voorbeelden uit de praktijk. Maar ik spreek vaker mensen die aangeven dat de manier waarop hun dierbare tijdens de uitvaart werd herinnerd, niet aansloot bij de manier waarop zij hem of haar zagen. Door deze negatieve ervaring hebben deze mensen een verstoring in hun rouwproces opgelopen, waar ze nog steeds last van hebben. Over de herinnering aan de uitvaart van hun dierbare hangt een grote grijze sluier, waardoor ze hun verdriet niet goed kunnen verwerken. Zij gaan ervan uit dat je een uitvaart maar één keer kan doen, en dat ze er maar mee moeten leren omgaan.

Maar het kan wél!
Als ritueelbegeleider heb ik de mogelijkheid georganiseerd voor mensen om de gehele uitvaart van hun dierbare, of een deel hiervan, opnieuw te kunnen doen. Samen zoeken we naar een manier van afscheid nemen die wél past bij hun herinneringen aan hun dierbare. Dit ‘nieuwe afscheid’ hoeft niet plaats te vinden in een kille, prijzige crematoriumzaal. De dienst vindt meestal plaats in een kleine, intieme setting, binnen een groep van 4 à 5 mensen. Natuurlijk is het niet mogelijk om de kist met de dierbare terug te halen, en deze in de afscheidsruimte te zetten. Maar we kunnen er natuurlijk wel, symbolisch, een andere kist neerzetten. Na het afscheid is er de ruimte om na te praten. Soms doe ik een stapje terug, soms vraag ik mensen hoe zij de dienst hebben ervaren. Zij vertellen me dan dat zij hun verdriet en andere onverwerkte gevoelens een plekje hebben kunnen geven. Natuurlijk betekent dat niet dat het verdriet ineens weg is. Maar ze kunnen in elk geval weer verder met de toekomst.’

‘De een zijn dood is de ander zijn brood’
Als uitvaartbegeleider merk ik weleens dat er bepaalde misstanden zijn over mijn vak. Zo houden sommige mensen er nog steeds de opvatting ‘De een zijn dood is de ander zijn brood’ op na. Zij wantrouwen mij en mijn collega’s, en gaan er bijvoorbeeld vanuit dat er te hoge kosten door ons worden gerekend, op een rekening die achteraf wordt gepresenteerd. Ik wil graag voorkomen dat mensen voor eventuele verrassingen komen te staan. Daarom ben ik van het begin af aan altijd transparant over alle kosten die bij het afscheid komen kijken. Ik merk dat mensen de kosten van een uitvaart dikwijls lager inschatten. Natuurlijk spelen alle keuzes die je maakt bij de uitvaart een rol. Maar zelfs een uitvaart zonder al te veel poespas heeft al best een fors prijskaartje. Uiteraard denk ik altijd mee, en draag ik opties en alternatieven aan als dat nodig is. Zo kan er binnen elk budget toch een zo mooi en waardig mogelijk afscheid worden georganiseerd.’