Jouw regio: ,
Wijzig regio
Jouw regio: nog niet opgegeven
Wijzig regio
Rate this post
  • ‘Er is een groot verschil tussen opgeven en weten wanneer het genoeg is geweest’
    Rate this post

    ‘Er is een groot verschil tussen opgeven en weten wanneer het genoeg is geweest’. Dat was de tekst op de scheurkalender die in de woonkamer hing van de man van wie ik de uitvaart begeleidde. Sjon was 64 en ongeneeslijk ziek.’ Aan het woord is uitvaartverzorger Bram, die deze editie weer een kijkje in de keuken geeft.

    ‘Sjon koos voor euthanasie. Hoewel hij steeds verder achteruitging, wilde hij zijn dood zo lang mogelijk uitstellen. Van tevoren had hij gezegd: ‘Ik wil niet op een ziekenhuisbed hoor, en verzorgd worden omdat ik niets meer zelf kan daar doe ik ook niet aan’. Inmiddels lag hij op een ziekenhuisbed én werd hij intensief verzorgd. Hij leefde al 19 maanden langer dan verwacht. Maar op een gegeven moment was er geen uitstel meer mogelijk. Op de dag dat hij uiteindelijk ervoor koos om de euthanasie te laten plaatsvinden, stond deze tekst op de scheurkalender. Heel toevallig en toepasselijk.’

    Onderdeel van het gezin
    ‘Zijn familie zei me achteraf: ‘Het was net alsof je die week onderdeel was van ons gezin. Toen ik bij het gezin arriveerde toen het gebeurd was, werd ik ontvangen in een rustige sfeer. Natuurlijk was er verdriet, maar doordat zij al een tijdje wisten dat de dood van Sjon eraan zat te komen, hadden ze ook berusting gevonden. Er was voor hen ruimte om herinneringen aan hem op te halen, een grapje, met elkaar te praten. En praten, dat moest er sowieso. Sjon vond het denken aan zijn eigen uitvaart te confronterend, en wilde graag dat zijn familie het regelen voor hun rekening zou nemen. Samen met de zoon van Sjon heb ik een presentatie gemaakt: een mozaïek met mooie muziek en familiefoto’s. Het beeld dat ik toen optekende van Sjon, klopte met het ‘uitstellen’: zo met zijn biertje en zijn sjekkie op die foto’s en Racoon en Ilse DeLange op de achtergrond leek hij een echte levensgenieter.’

    Kinderen? Zoveel mogelijk betrekken
    ‘Iets wat ik in het algemeen aanraad, is om de kinderen zoveel mogelijk bij het afscheid en de uitvaart te betrekken. Zo kunnen zij vertrouwd raken met levensthema’s als de dood en rouw. Het is misschien lastig, maar het is het beste om eerlijk te zijn door uit te leggen: ‘Opa is dood, hij komt niet meer terug.’ Het willen verzachten door te zeggen dat hij in een heel diepe slaap is, werkt alleen maar averechts: dan durven ze straks niet meer te gaan slapen. Sjon was gek op zijn kleinkinderen, en zij op hem. Het idee om de kleinkinderen tijdens de afscheidsdienst een kaars aan te laten steken, was iets dat ikzelf heb voorgesteld. Het branden van kaarsen is een mooi symbool: iets wat altijd licht en warmte biedt.’

    Grootste waardering
    ‘De kinderen die de kaarsen aanstoken, de muziek die zo goed bij Sjon paste en het mooie beeld dat tijdens de dienst was te zien, zorgden samen voor een mooi, passend afscheid. Dat vond de betrokken familie ook: van hen ontving ik naderhand een megagrote plantenbak als bedankje. Een grotere waardering kun je niet krijgen.’

    Leave a reply →

Reageer op dit artikel

Cancel reply