‘Moeten jullie zelf nooit huilen?’ Deze vraag wordt nogal eens gesteld. Tja, als uitvaartverzorger help je niemand als je gaat zitten meehuilen. Wij zetten ons juiste petje weer op en zorgen ervoor dat de familie door het moeilijke proces van het laatste afscheid komt. En als het voor ons even moeilijk wordt, bespreken we dit als uitvaartverzorgers onder elkaar wel. Meestal is een half woord genoeg.

Maar natuurlijk raakt al dat verdriet ons ook. Het maakt natuurlijk wel uit onder welke omstandigheden iemand overlijdt. Is iemand al jaren dement of ziek en overlijdt hij of zij op hoge leeftijd, dan zijn de emoties heel anders als wanneer een jong persoon plotseling wegvalt. In het eerste geval kan er zelfs sprake zijn van opluchting bij de familie. In het andere geval zijn de gevoelens veel extremer en is er geen sprake van opluchting. Komt dat voor, dan moeten wij als uitvaart­verzorgers daar professioneel mee kunnen omgaan. Als uitvaartverzorger stap je in een wespennest van gevoelens. Voor je het weet ben je een bliksemafleider voor alle frustraties. Dit alleen maar omdat jij toevallig de persoon van buitenaf bent die zo dicht bij de familie komt. Laat je je tranen zien, kun je dus eigenlijk niets goeds meer betekenen voor de familie, en de rest van de uitvaartverzorging beter aan een collega overlaten.

Niet zo heel lang geleden kon ik ook even geen professionele pet opzetten. Het kwam allemaal wel heel dichtbij huis. In twee maanden tijd verloor ik mijn schoonzus aan kanker en een goede vriend aan een auto-ongeluk. Ook stopte een goede kennis zelf uit het leven als gevolg van posttraumatische stresservaringen. Hij had nog wel als wens kenbaar gemaakt dat wij zijn uitvaart zouden verzorgen. Hoeveel je ook gewend bent: bij mij ging het lichtje toen ook even uit.

Maar ook als mensen hun eigen afscheid voorbereiden en ons uitnodigen om de mogelijkheden en wensen te bespreken, valt het niet altijd mee om zakelijk te blijven. Je zit met iemand te praten. Ondertussen realiseer je dat de volgende keer dat je die persoon ziet, hij of zij gehemeld is. Wat zeg je dan als je weggaat ? Tot ziens ? Het is wel heel bijzonder om zo’n familie die zo goed hebt leren kennen te mogen begeleiden bij de uitvaart. Persoonlijker wordt het niet. Ook al is dat hartstikke mooi, met droge ogen komen ook wij daar niet doorheen. Zwarte kraaien ? Het zijn net mensen!

Peter Verheijen