Wanneer je in jouw gezin geconfronteerd wordt met de diagnose ‘kanker’, gebeurt er heel veel. Het zet je wereld op zijn kop. Alles draait om de ziekte en de behandeling daarvan. Er is veel aandacht voor degene die ziek is, en daar is ook alle hulp op gericht. Dat is nodig en zeker ook goed. Maar ziek zijn, dat ben je niet alleen.

De diagnose ‘kanker’ raakt je niet alleen als patiënt, maar heeft een grote impact op het hele gezin en de familie. Kinderen voelen zich vaak eenzaam, ervaren vaak het gevoel van ‘er niet bij horen’ en hebben veel vragen. Ze voelen van alles, maar kunnen dit vaak lastig onder woorden brengen. Al snel kopiëren ze het gedrag van wat ze meekrijgen van de mensen om zich heen. Ook stellen ze veel vragen: ‘waarom ik’, ‘waarom papa en mama?’

Heel normaal
Het maakt ze boos, verdrietig en bang. Deze emoties uiten ze vaak in ongewenst gedrag. Als kinderen te maken krijgen met verlies, is dat heel normaal. Het is belangrijk om vroegtijdig de kinderen bij het ziekteproces te betrekken, net als de andere mensen om je heen. Je kunt het niet alleen: je hebt ook mensen om je heen nodig voor steun en praktische zaken. En ook voor de kinderen. Zij hebben immers spel, creativiteit en beweging nodig om dit lastige proces te verwerken. Hier heb je als je ziek bent niet altijd zelf de energie en kracht voor.

It takes a village
Zoals het Afrikaanse spreekwoord al zegt: ‘Je hebt een dorp nodig om een kind op te voeden’. In onze maatschappij is dit door de vergaande individualisering niet meer de norm. We verwachten vooral van onszelf dat we het zelf kunnen en moeten doen. We willen niemand tot last zijn. Maar je hebt mensen om je heen nodig, die voor álle gezinsleden laagdrempelige steun bieden, zowel individueel als gezamenlijk. Een luisterend oor, een extra handje, een maatje, er zijn. Het is zó nodig om je niet eenzaam te voelen, en niet te verdrinken in alle emoties. Zowel tijdens het ziek zijn als in de tijd erna. Vaak, jaren later, wordt de impact pas écht ervaren omdat de angst altijd blijft. ‘Komt de ziekte terug, of had ik nog maar…’

In de dagelijkse praktijk
Dit is ook in mijn dagelijkse praktijk zichtbaar. Daar zie ik hoe belangrijk het is om mensen om je heen te hebben; zeker bij het verlies van gezondheid. Iedereen heeft op zijn manier zijn eigen verhaal en beleving, en wil hierin gehoord en gezien worden. Soms lukt het door alles niet meer om te zien wie erom je heen staat, en voelen we ons bezwaard om hulp te vragen. Juist in tijden van ziek zijn, kan en hoef je het niet alleen te doen!

Sabina Krijger