Uit onderzoek blijkt dat maar liefst 60% van het ziekteverzuim veroorzaakt wordt door stress. Een burn-out is daarvan het bekendste voorbeeld: een combinatie van te veel stress en te weinig rust.

Vrijwel iedereen heeft bij vlagen last van stress, maar ook iedereen heeft er profijt van, want onder stress kun je vaak langer doorgaan, scherp denken en goed presteren. We hebben stress nodig wanneer we moeilijke dingen ­moeten doen. Theo Compernolle, neuropsychiater en stressconsulent, zegt dat niemand in zijn leven iets ­wezenlijks heeft gepresteerd zonder stress. En daar zit dan ook meteen het risico, want hoe lang kun je doorgaan en hoe zorg je voor een goed herstel?

Elastiekje
Wanneer de balans tussen inspanning en ontspanning weg is, gaat er van alles mis: slecht slapen, moeite met concentreren, dingen vergeten. Vergelijk het met een elastiekje: wanneer je het niet laat terugveren, is na verloop van tijd de rek er uit. Langdurige of chronische stress heeft veel negatieve gezondheidseffecten. Dat is bekend. Minder bekend is dat kortdurende stress in feite gezond is, omdat het je systeem activeert en scherp houdt. Een cortisolboost omdat je nog net even die deadline moet halen verbetert je immuunsysteem tijdelijk, waardoor je die verkoudheid net niet krijgt.

Geloof
In de laatste jaren is er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar stress. Hieruit is onder andere bekend geworden dat wij de mate van stress die we ervaren goed kunnen beïnvloeden. Het is zelfs zo, dat onze lichamelijke reactie op stress vooral wordt bepaald door hoe wij denken over een stressvolle gebeurtenis. Een bevolkingsonderzoek aan de universiteit van Wisconsin toonde aan dat er een ­verband is tussen het geloof dat stress slecht is voor je is en de werkelijke invloed op je gezondheid.

Positief denken
Wanneer je de stresssituatie ervaart als een uitdaging, gaan je bloedvaten openstaan en gaat er meer zuurstof naar je hersenen. Daardoor kun je beter informatie verwerken. De gebeurtenis op zichzelf veroorzaakt niet de stress, maar onze reactie op die gebeurtenis. Wanneer mensen positief denken over een stressvolle gebeurtenis in hun leven, blijkt deze geen nadelige invloed te hebben op hun gezondheid, maar juist een positieve. De gezondste vorm van stress is ‘intervalstress’. Dat betekent af en toe flink op je tenen moeten lopen, waarna je weer rustmomenten pakt.

Trainen en bijhouden
Gezond omgaan met stress moet je trainen en bijhouden. Net als het opbouwen van een goede conditie vereist dit discipline en zelfinzicht. Het is belangrijk dat je op tijd signaleert dat de stress weer moet zakken en dat je weet hoe je dat moet doen. Inzicht in en het je bewust zijn van je objectieve en subjectieve stressbronnen en je eigen unieke veerkracht helpen je om de balans regelmatig te herstellen. Daarbij helpt een nuchtere houding waarbij stress wordt geaccepteerd als een normaal verschijnsel.