In het vorige artikel vertelde ik hoe twee cliënten in een heel andere, positieve spiraal terechtkwamen door het afronden van hun vertraagde studie. En hoe ze daarmee in één moeite door ruimte creëerden voor nieuwe doelen. Alles wat we niet afmaken, kost energie tót we het afmaken, of definitief besluiten om het niet te doen. Alle onafgemaakte zaken die we niet doen of inplannen kosten energie en weerhouden ons van het stellen van nieuwe doelen.

Als we doelen hebben, voelen we ons beter. Doelen helpen om bezig te zijn met wat we belangrijk vinden in ons leven en om uit de verf te komen, onze talenten te gebruiken, onszelf uit te dagen. Dat geeft zin aan ons leven en het creëert flow. Dat is een positieve mentale toestand: als we in een flow zijn, voelen we ons lekker. Niks doen is – op de langere termijn – slecht voor ons. Je voelt je verveeld, leeg en lamlendig, en het kan op de langere duur leiden tot depressie en verslavingsproblematiek. Een doel geeft je richting en een motor.

Wat is belangrijk?
Hoe kies je een doel? Soms gaat het vanzelf. Je kijkt een Spaanse serie en opeens weet je: ‘Ik wil Spaans leren. Zó’n mooie taal!’ Maar het kan ook zijn dat je verveling of doelloosheid ervaart en niet meteen weet wat je zou willen doen. Dan gaat het níét vanzelf en moet je actief op zoek gaan. Dat kun je op twee manieren aanvliegen. Eén manier is op een rijtje krijgen wat voor jou belangrijk is in het leven. Welke waarden staan hoog in jouw vaandel? Krijgt dat al vorm door de acties die je doet? Als ik ‘solidariteit’ een belangrijke waarde vind, kan ik dat handen en voeten geven door actie te voeren, door vrijwilligerswerk te doen of door me aan te sluiten bij een politieke partij die dat voorstaat. Als ik op de bank solidair lig te zijn, geef ik geen inhoud aan die waarde. Als ik er wél inhoud aan wil geven, heb ik doelen nodig.

Wat kan verbeterd worden?
De andere aanvliegroute is rondkijken in je leven en zoeken naar de levensgebieden waar jij nog niet helemaal tevreden over bent. Je kunt dan de volgende aspecten de revue laten passeren: persoonlijke ontwikkeling, werk en professionele ontwikkeling, relatie, gezondheid, je sociale leven, familie, wonen, geld en vrijetijdsbesteding, comfort. Waar zit nog ruimte voor verbetering? En hoe kun je dat in een doel formuleren? Het is leuk en inspirerend om hier met vrienden of familie over van gedachten te wisselen. Daarnaast werkt het motiverend en verbindend om gezamenlijke doelen te hebben met bijvoorbeeld vrienden of je partner.

Investeren
Waar moet je op letten zodat je doel voor je gaat werken? Allereerst: je moet er warm voor lopen. Dat betekent dat het resultaat én de weg ernaar toe je voldoende opleveren: ontwikkeling, voldoening, plezier. Het moet dusdanig aansprekend voor je zijn, dat je bereid bent om erin te investeren. En dat is heel persoonlijk. En ten tweede: leg de lat lekker hoog, zodat je een kriebel in je buik voelt van energie en opwinding. Maak het jezelf niet te gemakkelijk, want dan werk je onder je niveau, en daar is niks aan.

‘De lat hoog leggen’ heeft tegenwoordig een negatievere lading omdat veel mensen zich overbelast voelen en bang zijn om over hun grenzen te gaan. De oplossing is niet om dan te gaan onderpresteren; de oplossing is om inspanning en ontspanning af te wisselen, en om mild om te gaan met je fouten en mislukkingen, dat prima te vinden en ervan te leren. Druk ervaren we niet zozeer omdat we intensief bezig zijn, maar omdat we onszelf afrekenen op het resultaat en onvoldoende oog hebben voor successen.

Precies formuleren
Het werkt het beste om zo precies mogelijk te formuleren wat je wil bereiken en wanneer je dat bereikt wil hebben. Dan kun je goed voelen of je er warm voor loopt. Je kunt dan ook preciezer je acties kiezen. Want een doel behaal je door acties te ondernemen en door er een deadline aan te hangen. Want zo zet je druk op de ketel, en dát maakt dat je energie genereert, creativiteit aanwendt en gaat samenwerken. Daarnaast: er komt altijd een moment dat het tegenzit of dat je even geen zin hebt. Het is fijn als je dan kunt terugvallen op je duidelijk omschreven afspraak met jezelf, én contact kunt maken met de motivatie en opwinding die je voelde toen je het doel stelde.

Om met Loesje te spreken: ‘Streef onbekommerd naar het ideale!’

Over Marije
Marije Zuidervaart is coach, en relatie- en gezinscoach in Amersfoort.
Coaching kan helpen als er iets niet werkt in jouw of jullie leven of gezin. Marije werkt met gevoelens, gedachten en overtuigingen, en lichaamsgericht. Eventueel plaatst ze je vraag in contextueel perspectief. Dat betekent onder andere dat er aandacht is voor dat wat je hebt opgedaan in je gezin van herkomst, en hoe je daarmee verder kan. En je bent altijd welkom om iemand die voor jou belangrijk is mee te nemen naar de gesprekken.