Als je te horen krijgt dat je kanker hebt, is dat slecht nieuws. De ziekte kan iedereen treffen; ook jongeren.

Jacqueline Tromp is medisch oncoloog en projectleider AYA Kenniscentrum UMC Amsterdam, locatie AMC, en gespecialiseerd in adolescenten met kanker. Zij vertelt: ‘In het ziekenhuis is er veel aandacht voor jongeren met kanker. Jongeren tussen de 18 en 35 bevinden zich in een turbulente levensfase. Als ze rond de 18 zijn, gaan veel jongeren zich losmaken van hun ouders en op kamers wonen. Ze beginnen aan hun loopbaan met een studie of werk, of gaan op reis. Als ze klaar zijn met hun studie, gaan ze verdere plannen maken omtrent een huis kopen of krijgen ze misschien kinderen. Als zo’n jongere dan kanker krijgt, doorkruist dat zijn of haar plannen. Zo iemand zou dan bijvoorbeeld weer bij de ouders moeten gaan wonen, of de studie of het werk moeten onderbreken.’

Vruchtbaarheid
Jacqueline vervolgt: ‘Kanker heeft ook invloed op de seksualiteit, en mogelijk op het krijgen van kinderen; iets waar vooral deze groep mee te maken heeft. Behandeling met chemotherapie kan invloed hebben op de vruchtbaarheid. AYA’s vragen zich dan af of ze ooit nog kinderen kunnen krijgen. In het ziekenhuis is er veel aandacht voor deze aspecten.’

AYA-poli zorgteam
In het meerdere academische ziekenhuizen, zoals het UMC Amsterdam is een AYA-poli zorgteam, dat zich specifiek richt op jongeren met kanker. Het team bestaat uit onder andere een oncoloog, hematoloog, gynaecoloog, radiotherapeut, fertiliteitsarts, seksuoloog, medisch psycholoog, bedrijfsarts, revalidatiearts, maatschappelijk werk en gespecialiseerde verpleegkundigen. Bovendien zitten er ook twee jongeren in het team die zelf te maken hebben gehad met kanker, waaronder een student Geneeskunde en een verpleegkundige. Elke vier weken is er een multi­disciplinair overleg, waarin de patiënten worden besproken.

Goede begeleiding
Jacqueline: ‘Er zijn meedere gespecialiseerde verpleeg­kundige die jongeren met kanker vanaf het eerste moment zien, en samenwerken met de behandelend arts. Deze verpleegkundigen begeleidende jongeren en praten met hem of haar over alles waar die tegenaan loopt bij bijvoorbeeld studie, werk, sport of wonen. Deze verpleegkundige heeft ook oog voor de mentale klap die de jongere kan krijgen, en kan de patiënt doorverwijzen naar een lid van het AYA-team.

AYA ‘Jong & Kanker’ Platform
Het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Platform is er voor jongeren tussen 18 en 35 jaar die te maken hebben met kanker. Het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Platform richt zich als zorgnetwerk op het verbeteren en landelijk verspreid aanbieden van leeftijdsspecifieke informatie. Op de website
www.aya4net.nl staat veel informatie over waar jongeren met kanker tegenaan kunnen lopen en over allerlei praktische zaken. Via de website kunnen deze jongeren ook contact leggen met lotgenoten. Verder is er informatie te vinden over bijeenkomsten, zoals congressen waarbij niet alleen artsen informatie uitwisselen met elkaar, maar waarbij ook patiënten zelf een bijdrage leveren.