Vaatproblemen komen vaak voor. We kennen allemaal wel iemand in de omgeving met dikke enkels en voeten of vermoeide benen. De helft van de westerse bevolking heeft spataders.

Er zijn een reeks vaatproblemen, met een zeer gevarieerd beeld. Een opsomming: zware benen, vermoeide benen, zwangerschapsproblemen met de benen, veneuze in­sufficiëntie, aderontsteking, besenreiser, spataders, lipoedeem en lymfoedeem.

Zware benen
Een teken van een beginnende vaataandoening kunnen zware benen zijn, met als uitingvorm gezwollen enkels, jeuk, tintelingen en stekende pijn in de benen. Bij deze aandoening is het advies om naar de huisarts of derma­toloog te gaan.

Vermoeide benen
Het hebben van vermoeide benen kan het eerste teken zijn van een beginnende vaataandoening. Omdat het bloed door de niet zo goed functio­nerende aderen niet meer zo snel naar het hart terugstroomt, wordt vocht uit de aders in het omringende weefsel gedrukt. Dit uit zich in een zwelling rond de enkels, met name in de avond. In de morgen is de zwelling meestal verdwenen. Het op tijd beginnen met het dragen van steunkousen kan al genoeg zijn om de gezondheid en schoonheid van de benen te behouden. Denk aan mensen met staande beroepen (kappers, chirurgen enzovoort).

Zwangerschap
Bij heel veel vrouwen ontstaan in de eerste zwangerschap (de helft van de vrouwen) spataders. Bij volgende zwangerschappen hebben nog meer vrouwen hier last van. Ook het risico op trombose wordt hoger. Het dragen van steun­kousen tijdens de zwangerschap kan vaataandoeningen doen voorkomen. Vaak is klasse I (de lichtste compressieklasse) al voldoende. Als er reeds vaatproblemen waren, wordt klasse II geadviseerd. Het dragen van deze kousen wordt geadviseerd vanaf de derde maand in de zwangerschap tot twee maanden daarna.

Veneuze insufficiëntie
Bij veneuze insufficiëntie is er al sprake van een beschadiging van de vaatkleppen en kunnen de aderen het bloed niet meer naar behoren terugvoeren richting het hart. Het bloed zakt dan deels terug naar de aderen. Het gevolg: spataderen en zwelling (oedeem). Daaruit volgend: een netwerk van kleine adertjes, zware benen, jeuk, tintelingen, krampen en een bruinachtige verkleuring in de onder­benen. Bij deze eerste tekenen van een vaatdoening is het verstandig om je te wenden tot een arts (huisarts, vaat­chirurg, fleboloog, dermatoloog of huidtherapeut). Wellicht zijn er onderzoeken nodig en kan er voorkomen worden dat de problemen ernstiger worden.

Aderontsteking
Een aderontsteking is een pijnlijke ontsteking van de aderwanden en het omringende weefsel. Vaak is een rode warme rode streng voelbaar, en ook oedeemvorming kan bij dit proces horen. Er dient onmiddellijk een specialist (fleboloog, vaatarts of dermatoloog) naar te kijken. Een aderontsteking kan leiden tot een trombose; een diepe veneuze trombose!

Besenreiser
Onder ‘besenreiser’ verstaan we korte, kleine blauwe vaatjes, vlak onder het huidoppervlak gelegen. Ze hebben het karakter van een netwerk. Deze adertjes kunnen een teken zijn van andere vaataandoeningen. Het laten onderzoeken van de benen door een arts is wel geboden. Mocht het alleen een cosmetische aangelegenheid zijn, dan kan de aandoening met sclerocompressietherapie verholpen worden. De huidtherapeut kan deze aandoening uitstekend behandelen met een laserbehandeling.

Spataders
Onder de huid gelegen kronkelende aders waarin bloed achterblijft, noemen we ‘spataders’. Spataders zijn niet mooi en hebben ook een medische betekenis. Kleine spataders kunnen zich ontwikkelen tot grote spataders. Grote spataders kunnen zonder behandeling leiden tot chronische vaatproblemen of zelfs een ‘open been’. Bij spataders is het advies om een afspraak te maken met de huisarts, fleboloog of dermatoloog. Steunkousen worden vaak voorgeschreven om het niet goed functionerende kleppensysteem in de aders te ondersteunen. De kousen duwen de klepjes, die het niet goed doen, naar elkaar, waardoor de afvloed van het bloed naar het hart weer beter wordt.

Preventie
Spataders en andere vaataandoeningen kunnen het beste voorkomen worden als er consequent steunkousen ge­dragen worden. Deze kousen, TEK (therapeutische elastische kousen), zijn er tegenwoordig in allerlei kleuren en variaties, en zijn ook onder een jurk of rok goed te combineren. Voor de heren zijn er kousen in moderne kleuren en leuke variaties, niet van gewone sokken te onderscheiden. De huidtherapeut kan deze TEK voor je aanmeten.

Compressietherapie
Er bestaan 4 compressieklassen die afhankelijk van de aandoening toegepast worden: compressieklasse I, II, III en IV. Je moet je de kousen altijd laten voorschrijven en niet op eigen houtje iets aanschaffen. De arts en de huidtherapeut kunnen samen goed bedenken wat een goed compressie is voor de desbetreffende patiënt.

Lymfoedeem
De aandoening lymfoedeem is een ophoping van lymfevocht in het lichaam doordat de hoeveelheid aangemaakt lymfevocht en de hoeveelheid die het lichaam kan afvoeren niet in evenwicht zijn. We onderscheiden primair en secundair lymfoedeem. Beide ziektebeelden zijn te behandelen met integrale oedeemtherapie: zwachtelen, huidverzorging, manuele lymfdrainage, lymftaping, beweging en het aanmeten van steunkousen.

Lipoedeem
Onder ‘lipoedeem’ verstaan we een erfelijke chronische storing van de vetverdeling aan de boven- en onderbenen en aan de heupen. Uitsluitend vrouwen hebben last van lipoedeem. De behandeling bestaat uit compressie, dieet en bewegen.