Oncologiefysiotherapie: een mond vol, maar wat heb je er eigenlijk aan? Drs. Linda Pappot-Jannink, oncologiefysiotherapeut van LindaCranio, vertelt over haar training en alle voordelen die dit met zich meebrengt voor mensen die een kankerbehandeling ondergaan of hebben gehad.

Oncologiefysiotherapie, wat is dat eigenlijk?
‘Een behandeling voor kanker heeft een enorme impact op je lichaam. De chemokuur bestrijdt de kankercellen, dat zeker, maar valt daarbij ook gezonde cellen in je lichaam aan. De bijwerkingen zijn hevig: misselijkheid, pijn, verminderde eetlust, haaruitval en vermoeidheid. Iedere dag voel je jezelf minder fit, merk je. Met oncologiefysiotherapie kun je jouw kwaliteit van leven weer een stukje herwinnen. Je werkt in een veilige omgeving aan je conditie en krijgt adviezen over hoe je zelf je lichaam zo gezond mogelijk kunt houden. Je hebt niet langer de neiging om je erbij neer te leggen, maar juist de energie om aan de slag te gaan en de inhaalslag op je lichaam te maken.’

Wat zijn de voordelen van oncologiefysiotherapie?
‘Oncologiefysiotherapie kan je ondersteunen tijdens de behandelingen. Er wordt gewerkt aan je conditie, het uitvoeren van dagelijkse activiteiten en het goed belasten van verschillende spieren en gewrichten. Je lichaam is dan steeds beter in staat de behandeling te verdragen. Je gevoel wordt daarbij niet vergeten. De behandeling heeft immers niet alleen fysieke gevolgen. Een medische behandeling maakt dat je ineens heel anders tegen je lichaam aankijkt. Dingen die eerder moeiteloos deed, worden nu een hele opgave. Daarom werken we zowel fysiek als mentaal aan je herstel en je conditie, om de rollercoaster van medische zorg dragelijker te maken.’

Hoe ziet een behandeling eruit?
‘De precieze behandeling is altijd afhankelijk van de klachten en conditie van de patiënt. In iedere behandelfase heeft de fysiotherapie wel een ander doel. Vooraf of tijdens de behandeling merk je veel veranderingen in je lichaam. De behandeling brengt immers veel bijwerkingen met zich mee. Het is belangrijk om zo gezond mogelijk te blijven, zodat je ook beter de behandeling door kunt komen. Oncologiefysiotherapie richt zich in dit stadium op de klachten en het behoud van je conditie. In veel gevallen is de behandeling tijdelijk: de patiënt geneest. ‘Genezen’ betekent alleen nog niet ‘hersteld’. De nasleep van de behandelingen is fors en mag niet onderschat worden. Fysiotherapie is in deze fase gericht op het voorzichtig opbouwen van de conditie met een bewegingsprogramma op maat. Klachten als vermoeidheid en lymfoedeem kunnen na de behandeling nog aanhouden, daar gaan we dan aan werken.’

Wat als de situatie juist slechter wordt?
‘Helaas heeft niet iedere behandeling een goed einde. Wanneer een patiënt niet meer kan genezen van kanker, komt diegene in de palliatieve fase. De behandeling is dan vooral gericht op behoud van kwaliteit van leven, zodat mensen ook in deze fase een leven kunnen hebben dat het waard is om te leven. In de terminale fase is de behandeling gericht op zo lang mogelijk kwaliteit van leven behouden. Het ergste vind ik wanneer mensen te horen krijgen: ‘We kunnen iets meer voor je doen.’ Dan moet ik zelf ook slikken. Gedurende de behandeling, die vaak maanden duurt, bouw ik natuurlijk een band op met de mensen. Ik help nog met dingen als ademhalingstechnieken en voeding en we praten over de situatie. We praten over de dood. Ik help hierbij ook de naasten. Met praktische dingen over hoe ze hun dierbare kunnen helpen, maar ook persoonlijk. Naasten voelen zich vaak machteloos bij het bed. Ook voor hen is het ontzettend zwaar. Ik probeer thuis dus een fijne sfeer te creëren. Een beetje gezelligheid mag immers wel. Meestal hebben mensen daar juist behoefte aan.’

Hoe is het voor jou om te doen?
‘Het is heel mooi. Soms zie je iemand die de eerste keer verslagen binnenkomt. Je ziet iemand langzaam oppeppen. Dat verschil is prachtig. Ook daarna blijven mensen wel eens sporten. Niet iedereen voelt zich fijn in de sportschool of kan de gewichten of apparaten daar gebruiken. Ik heb zo ook kleine groepjes die samen komen trainen. Naast dat iedereen werkt aan de gezondheid, lachen we ook samen. Dat is ook belangrijk!’

LindaCranio
Drs. Linda Pappot-Jannink is Master of Science in Lymfologie, Oncologie en Revalidatiewetenschappen geregistreerd als oncologiefysiotherapeut in Den Haag. Linda helpt je lichamelijk en geestelijk te herstellen van een medische behandeling en kwaliteit van leven te behouden. Ook voor oedeemtherapie kun je bij LindaCranio terecht.