Ons leven kenmerkt zich door een pad van pieken en dalen. Voor de een zijn de schommelingen groter dan voor de ander of lijken de dalen talrijker dan de pieken. Je kunt je als mens heel onmachtig voelen wanneer je geen invloed hebt op de gebeurtenissen in je leven. Hoe goed je ook probeert om alles onder controle te houden, uit onverwachte hoek kan het leven je zomaar iets toebedelen, waar je niet op zat te wachten. Wat je ook overkomt: het is niet de gebeurtenis maar hoe je ermee omgaat, dat bepaalt hoe je leven eruitziet. ‘Aardig zijn voor jezelf’ is het beste dieet dat je kunt volgen bij tegenslag in het leven.

De grilligheid van het leven wekt bij veel mensen angst­gevoelens op. Het niet in de hand hebben en geen controle kunnen uitoefenen, kan als onrust worden gevoeld. En nare gevoelens zijn we liever kwijt dan rijk. We ontwikkelen allerlei manieren om met deze gevoelens om te gaan. Zo kun je denken dat je een aansteller bent als je verdriet en pijn hebt of dat je een zwakkeling bent als je angst ervaart. Diep vanbinnen hebben we allerlei overtuigingen. Je herhaalt deze steeds in je hoofd en krijgt dan de nodige kritiek of (vaak ongewenste) adviezen. Dat is de drukte in je hoofd: piekeren en rationaliseren, waarmee we onze emoties buitensluiten en onderdrukken.

Onze emoties laten we liever niet aan anderen zien. We lachen ze weg, veranderen van onderwerp, bagatelliseren het gevoel of ontkennen ze. Ook willen we de emoties niet voelen en gaan we afleiding zoeken, rationaliseren, onszelf bekritiseren, of ontwikkelen we verslavingen zoals eten en roken. Emoties die onderdrukt worden, zullen een manier vinden om tot uiting te komen en je zult steeds vaker manieren moeten verzinnen om ze kunnen beteugelen. Mensen die emoties weg-eten, vertellen dat ze steeds vaker eetbuien hebben en dat het kalmerende effect ervan steeds korter duurt.

Eten als emotieregulatie
Hoe je met emoties omgaat, leer je vanuit je opvoeding. Je kopieert gedrag en ontwikkelt overtuigingen die daarop gebaseerd zijn. Eten is een prima manier om emoties te dempen en uit de weg te gaan. Wie kent niet het troostende snoepje als je van je fiets gevallen bent en je knie openligt? Onbewust wordt er een associatie gemaakt: ‘Als ik verdriet en pijn heb, zal iets zoets me troosten’. De hersenen zijn zó gemaakt dat ze dit opslaan, en iedere keer wanneer je in zo’n situatie komt van pijn en verdriet, krijg je het seintje om iets zoets te eten als troost. Nu zal één belevenis je niet direct tot een emotie-eter maken, maar je begrijpt dat ons leven vol zit met vergelijkbare ervaringen, die zich opstapelen.

Aardig zijn voor jezelf
De relatie die je hebt met eten, kan verbonden zijn met allerlei overtuigingen. Om je eetgedrag te veranderen, zul je dus je overtuigingen moeten onderzoeken. En dat vergt geduld en moed. Aardig zijn voor jezelf is een eerste stap om je eetgedrag te veranderen. Uitleg van hoe onbewust jouw gedrag werkt, helpt om minder kritisch en afwijzend naar jezelf te zijn. En als je meer begrip hebt voor jezelf, kun je ook leren aardiger te zijn. Aandacht besteden aan je gevoelens en behoeften begint bij luisteren naar jezelf. Een moment nemen om je blik naar binnen te keren.

De juiste begeleiding
Het is een zoektocht om de relatie tussen je eetgedrag en je verlangens in kaart te brengen. Dan is het fijn om de juiste, deskundige begeleiding te krijgen. Matoeta, Centrum voor voeding, gezondheid en bewustwording is gespecialiseerd in de psychologie van eetgedrag. We gebruiken verschillende nieuwe methoden om je te helpen met bewustwording. Zo krijg je een gezond gewicht voor de rest van je leven.